Ζακ Βεργκέ: Ο δικηγόρος του «διαβόλου»

.Κωνσταντίνα Κότσαρη

Ο Γάλλος δικηγόρος Ζακ Βεργκέ που υπερασπίστηκε πολύκροτες υποθέσεις,  συνήγορος των Κλάους Μπάρμπι,  Κάρλος το Τσακάλι και Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, κάνει τώρα «υπόθεση» τον ίδιο του τον εαυτό, ανεβάζοντας στο Παρίσι ένα θεατρικό μονόλογο με τη ζωή και το έργο του, υπενθυμίζοντας στο κοινό ότι δεν είναι μόνο  «φωτισμένος μπάσταρδος» ή «μανιακός υπερασπιστής απατεώνων».

Παρίσι – «Θα μου πείτε: Είστε τόσο κρύος και επικίνδυνος σαν το φίδι» δηλώνει ο Ζακ Βεργκέ με υπερηφάνεια δείχνοντας την κρυστάλλινη λάμπα σε σχήμα κροταλία που κοσμεί το γραφείο του. «Αυτό είναι δώρο από την Τσεγιέν Μπράντο. Με συμπαθούσε, αλλά και με φοβόταν επίσης», δηλώνει ο Βεργκέ και εξιστορεί πώς ο Μάρλον Μπράντο του ζήτησε να υπερασπιστεί την κόρη του, Τσεγιέν, όταν ο ετεροθαλής αδελφός της σκότωσε τον εραστή της. «Στο τέλος αυτοκτόνησε», είπε κοφτά ο Βεργκέ.

Στον πιο  αμφιλεγόμενο δικηγόρο της Γαλλίας αρέσει πολύ να προκαλεί. Διασκεδάζει με την πολυσυζητημένη φήμη του ως δικηγόρου για τους τρομοκράτες, καθώς και με την ταμπέλα που του έχουν βάλει ως  «φωτισμένου μπάσταρδου». Κάθε φορά ο ρόλος ενός «συναρπαστικού τέρατος» είναι πολύ δύσκολος για αυτόν τον άντρα που υπερασπίστηκε ανθρώπους του εθνικού απελευθερωτικού μετώπου της Αλγερίας, Κλάους Μπάρμπι, καθώς και μια σειρά δικτάτορες της Καμπότζης. Το αποτέλεσμα είναι ο ίδιος να μεταμορφώνεται σε ένα «Μανιακό Υπερασπιστή» (Serial Defender).

Τον τελευταίο μήνα, ο Βεργκέ παρουσιάζει ένα θεατρικό έργο γύρω από τη ζωή του για να υπενθυμίσει σους ανθρώπους ότι «μπορεί να είμαι μερικές φορές και ένα διαφορετικό πρόσωπο» και να δηλώσει ότι για αυτόν το να υπερασπίζεται τους ανθρώπους είναι  τρόπος ζωής. Η ενσυναίσθησή του, σύμφωνα με τον ίδιο, πάντα του επέτρεπε να καταλάβει τη σιωπή ενός δολοφόνου.

Στη σκηνή του Θεάτρου της Madeleine στο Παρίσι, ο Βεργκέ παρουσιάζει ένα δίωρο μακρύ μονόλογο στον οποία εκθειάζει τη «διάρρηξη της άμυνας»,  μια νομική θεωρία που εφηύρε και θέτει σε αμφιβολία την ίδια την αρχή του δικαστηρίου. Η θεωρία αυτή έχει γίνει το σήμα κατατεθέν όλων σχεδόν των πολιτικών δικών του. «Με την εναντίωση σε θεϊκούς νόμους και τους νόμους του Κρέοντα, του βασιλιά ο οποίος αρνήθηκε την πρέπουσα ταφή στον αδελφό του και διέταξε ότι το σώμα του να δοθεί ως θήραμα να γύπες, η ηρωίδα Αντιγόνη δημιουργεί μια δίκη στην οποία οι δικαστές και οι κατηγορούμενοι βρίσκονται σε  αντίθεση με ανταγωνιστικές αξίες», εξηγεί ο γάλλος δικηγόρος. Η «Ιωάννα της Λωραίνης κάνει το ίδιο πράγμα, αμφισβητώντας την κυριαρχία των νόμων του κράτους πάνω από θείους νόμους. Εχθροί της δημόσιας τάξης, οι δύο γυναίκες καταδικάστηκαν σε θάνατο», καταλήγει ο Βεργκέ.

Ο  Βεργκέ είχε καταλάβει από νωρίς στην καριέρα του τις παγίδες που κρύβουν τα ασυμβίβαστα συστήματα δικαιοσύνης και γνώριζε ότι «η αλήθεια μπορεί να γίνει ενοχοποιητικό στοιχείο». Πάρτε ως παράδειγμα τον πόλεμο στην Αλγερία, όπου ο Ζακ Βεργκέ υπερασπίστηκε τους Αλγερινούς που κατηγορούνται για τρομοκρατία και αρνήθηκαν να αναφέρουν ελαφρυντικά στοιχεία για τους εαυτούς τους. Ήταν μια τακτική που αποσκοπούσε στην υπονόμευση της νομιμότητας των ειδικών δικαστηρίων και των άδικων νόμων. Η στρατηγική αυτή τον βοήθησε να μεταθέσει την ευθύνη και να καταγγείλει ολόκληρη την αποικιακή τάξη.

Από την εποχή εκείνη, ο άνθρωπος που υπερασπίστηκε την εικόνα του αλγεριανού επαναστάτη Djamila Bouhired, χρησιμοποιεί τα επιχειρήματά του χωρίς να διστάσει. Είτε ισχυρίζεται ο ίδιος ότι αγωνίζεται για την ανεξαρτησία, είτε για λογαριασμό του αναπτυσσόμενου κόσμου ή των εθνοτικών μειονοτήτων, ο γάλλος δικηγόρος καταφέρνει να πείσει τους ανθρώπους για το μεγαλείο της δουλειάς του και για τη δύναμη ψυχής του.

Δεν υποκλίνεται σε κανέναν

Είναι μάλλον μικρόσωμος άντρας με πυκνά γκριζαρισμένα μαλλιά, συχνά ντυμένος στα μαύρα και με ένα τσιγάρο πάντα στο χέρι. Γεννήθηκε πριν από 85 χρόνια από Γάλλο πατέρα και αφρικανή Λαοτιανή μητέρα, ενώ πάντα αγαπούσε το μυστήριο καθώς και τα φώτα της δημοσιότητας. Μεγάλωσε και σπούδασε στο γαλλικό νησί του Ινδικού Ωκεανού La Reunion, όπου «κληρονόμησε» και τις αντι – αποικιοκρατικές απόψεις του. «Το να είσαι κομμουνιστής, είναι ένα κάλεσμα της ζωής», έλεγε. «Γράφτηκα στην πρώτη κεντρική σχολή του Κομμουνιστικού κόμματος για τις αποικίες τη μέρα που έφυγα από το στρατό», δηλώνει ο Βεργκέ.

Η πολιτικά ανορθόδοξη στάση του πηγάζει από την ιδιοσυγκρασία του. «Εγώ ποτέ δεν υποτάσσομαι σε κανέναν», λέει ο γάλλος δικηγόρος. Συχνά παρουσιάζεται ως ένας οργισμένος άντρας, αλλά αρνείται τη φήμη αυτή παραπέμποντας στην ηρεμία του τόπου που περνά το περισσότερο χρόνο του: ένα τεράστιο γραφείο γεμάτο σπάνια βιβλία της Αφρικής.

Η «ηθική γη» είναι επίσης στρογγυλή

Ο Ζακ Βεργκέ δηλώνει ότι το να υπερασπίζεται κανείς κάποιον δε σημαίνει ότι ενστερνίζεται και όλες τις απόψεις του. «Οι δικηγόροι δε γίνονται συνένοχοι των πελατών τους», επιμένει ο ίδιος. «Ωστόσο η κατηγορία επιβαρύνει και τους δικηγόρους.Δεν υπάρχει επανάσταση στη Γαλλία σήμερα», επιμένει ο Βεργκέ.

Σύμφωνα με όλα αυτά, βλέπει τον εαυτό του ως επαναστάτη. Ο Βεργκέ επιδεικνύει περήφανα το μήνυμα του Ντε Γκολ στην ανταποκρινόμενη ζήτησή του να δώσει αμνηστία στον Djamila Bouhired. Ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας τον αποκαλεί στην επιστολή του «νεαρό επαναστάτη αγωνιστή με πίστη στην ακρίβεια». Τέλος, αναφέρει ένα απόσπασμα από τη «Χαρούμενη Επιστήμη» του Φ. Νίτσε: «Η ηθική γη είναι επίσης στρογγυλή, η ηθική γη έχει επίσης τους αντίποδές της», κατηγορώντας τον Τύπο  παρουσιάζει ως  προβοκάτορα και δανδή.

Πηγή: The Insider